Evsel Atıksu Arıtma

Evsel atıksu; modern toplumlarda büyük ve küçük ölçekli şehir, ilçe, kasaba ve köylerde insan tüketimi neticesinde oluşan kanalizasyon atıksulardır. Evsel atıksular endüstriyel atıksu karışımının olmadığı varsayıldığında genellikle yüzde olarak organik kirliliği yüksek atıksulardır. Muhteviyatında organik olarak lavabo, WC, banyo ve mutfak kullanım suları bulunmaktadır. Doğal organik kirleticilere ek olarak evsel atıksularda yapay bir organik madde olan deterjan türevleri yoğun olarak bulunmaktadır.

Modern şehirlerdeki evsel atıksuların kaynak yüzdeleri yaklaşık olarak şu şekildedir; %40 tuvalet ve lavabo kullanımı, %30 banyo, %15 çamaşır yıkama, %10 mutfak ve %5 diğer kullanımlar. (Kaynak: Theory and Practice of Water and Wastewater Treatment, John Wiley & Sons, New Jersey)

Endüstriyel atıksuların karışmadığı sağlıklı bir evsel kanalizasyon sisteminde BOİ oranı 200-450 mg/lt olarak kabul edilir. Bu oran yerleşim yerinde yaşayan insanların sosyoekonoik durumlarına bağlı olarak azalıp artabilir.

Evsel atıksu arıtma tesisleri kum gibi inorganik kirleticileri bertaraf etmek amacı ile kum tutucu ünitelerinin yanında kaba pislikleri bertaraf eden ızgara ünitelerine sahiptirler. Fiziksel arıtma proseslerinin bulunduğu evsel arıtma tesisleri daha sonra biyoloijk yöntemler ile işletilmektedir. Tipik bir evsel atıksu arıtma tesisinde kum tutucu ve ızgara ünitelerine ek olarak biyolojik kültürün oluşturulduğu oksijenli ve oksijensiz biyolojik reaktörler, oluşan aktif çamurlarında sistem dışına altılması amacı güden çökeltme üniteleri, çamur bertarafını sağlayan yoğunlaştırma ve susuzlaştırma ünitelerinin yanı sıra oksijensiz çamur giderimi yapan digester üniteleri bulunabilmektedir.

Evsel atıksu arıtma tesislerinde endüstriyel atıksu girişinin bulumadığı varsayılarak kimyasal arıtma üniteleri tasarlanmaz. Fiziksel arıtma ünitesi, biyolojik arıtma ünitesi ve gerekli durumlarda arıtılmıış suyu son olarak filtreden geçiren ileri arıtım sistemleri bulunabilir.

Paket arıtma sistemleri evsel sularda tatil köyü, otel, dinlenme tesisi veya şantiye gibi işletmelerin nispeten az olan atıksularını arıtma amacı ile kullanılabilinmektedir.